తేటగీతి - హైకూలు - ఒక పరిశీలన
ఆ మధ్య శంకరాభరణం లో శ్రీ జీ పీ యెస్ గారు ఎందుకో హైకూ ల ప్రస్తావన తెచ్చారు ; అబ్బా తెలుగు ఛందస్సు లో లేనివి ఏమైనా ఉంటాయా అనుకున్నా.
సరే ఈ హైకూలేమిటో అని గూగులిస్తే మొత్తం మీద తేలిందేమి టంటే అదీ ఓ మోస్తరు చందమే :)
మరీ చాలా సరళమైనది తేట గీతి లో ఒక వాక్యాన్ని విడ గొట్టితే మూడు పాదాలు గా హైకూ రెడీ అని పించింది.
(కొంత భావగర్భితం గా ఉండాలి - 'ఎంత ఎక్కువ కన్ఫ్యూషన్ ఉండి, ఎంత ఎక్కువ పరేషాన్ చేస్తే అంత మంచి హైకూ :) జేకే :)-
చదివిన ప్రతి వారి కీ వేరే వేరే భావాలు అర్థం అయితే మరీ మంచిది (జిలేబి మాటల్లా అన్న మాట :)
సరే
ఇప్పుడు తేట గీతి ఏమిటి ? హైకూ ఏమిటి అన్నది చూద్దాం
తేటగీతి - ఒక సూర్య రెండు ఇంద్ర రెండు సూర్య గణాలు (మూడు , నాలుగు,నాలుగు,మూడు మూడు మాత్రలు సరళం గా అర్థం చేసు కోవటానికి. -
3+4+4+3+3 = 17
తేటగీతి
పద్య లక్షణములు:
- 4 పాదములు ఉండును.
- ప్రాస నియమం లేదు
- ప్రతి పాదమునందు 4 వ గణము యొక్క మొదటి అక్షరము యతి స్థానము
- ప్రతి పాదమునందు ఒక సూర్య , రెండు ఇంద్ర , రెండు సూర్య గణములుండును.
హైకూ ? - వికి పీడియా ప్రకారం -> గమనిస్తే పది హేడు అక్షరాలు (వారి ప్రకారం)
3+4+4+3+3 = 17 = 5+7+5 = 17
The best-known Japanese haiku
[15] is
Bashō's "old pond":
- 古池や蛙飛び込む水の音
- ふるいけやかわずとびこむみずのおと (transliterated into 17 hiragana)
- furu ike ya kawazu tobikomu mizu no oto (transliterated into rōmaji)
This separates into
on as:
- fu-ru-i-ke ya (5)
- ka-wa-zu to-bi-ko-mu (7)
- mi-zu-no-o-to (5)
Translated:
[16]
- old pond
- frog leaps in
- water's sound
ఇప్పుడు ఒక తేట గీతి రాసి దాన్ని విడగొడితే హైకూ ఎట్లా వస్తుందో చూద్దాం : )
(జిలేబి కి అన్నీ విడ గొడితే గాని అర్థం కాదు మరి :)
తేటగీతి
రోడ్డును డివైడు చేస్తోంది రొష్టు గీర
బొడ్డు అందాన్ని తిరగేసె బోడి గుండు
మెట్ల పైనించి బొమ్మలమ్మి తిరిగింది
గిట్ల రాయి హైకూలను జిగి జిలేబి
హైకూలు :)
రోడ్డును
డివైడు
చేస్తోంది
రొష్టు గీర
**
బొడ్డు
అందాన్ని
తిరగేసె
బోడి గుండు
**
మెట్ల
పైనించి
బొమ్మలమ్మి
తిరిగింది
*"
గిట్ల
రాయి
హైకూలను
జిగి జిలేబి
**
చీర్స్
జిలేబి
నారదాయ నమః !