Friday, January 17, 2014

'నమో' లో ఏముంది ? రాహులయినా రెహ్మాను అయినా ఏముంది !


మాది ఏక చత్రాధి 'పైత్యం' కాదు అన్నారు మేడం గారు

సెహబాష్ అని అనాలని పించింది !

భారద్దేశం లో దేశం లెవెల్ నేతలు తగ్గి పోతున్నారా అనిపించింది .

ఒక దేశాన్ని కట్టి పడేసే నేతలు మనకు అవసరమా అని కూడా అనిపించింది

ఒక్కడు ' ఒక్కరే' దేశాన్ని ముందంజ వేయ గలుగు తారా అని కూడా ప్రశ్నించ వచ్చు!

భారద్దేశం ప్రజాస్వామ్య దేశం అనడం కన్నాఎక్కువగా  ప్రజా 'సౌమ్య' దేశం అనవచ్చు !

ఎందు కంటే దేశం లో ఏమి జరిగినా మనం 'సౌమ్యం' గా సౌకర్యం గా మరిచి పోయే వాళ్ళం కాబట్టి .

దీనికి మరో కారణం నా కనిపిస్తున్నది ఏమిటంటే , దేశం లో ప్రజలకి రోజువారి దినసరి సరకులకే, దినసరి జీవితానికే తమ సమయం వెచ్చించా ల్సి వస్తోంది .

ఇక మిగిలిన సమయం లో మన మీడియా (మీడియా గురించి ఎంత తక్కువగా చెబితే అంత మంచి దేమో మరి !) ఇరవై నాలుగు గంటలు బ్రేకింగ్ న్యూస్ ఇస్తూ, 'పండంటి' కాపురాల సీ 'రీళ్ళు' కుమ్మరిస్తూ , సినెమా పాటల హోరుల తో, నాయకుల భీకర హ్రీంకార ఘీం కారాల తో  ప్రజల్ని కట్టి పడేస్తో ఉంటుంది

ఇక ప్రజలకి తీరు బాటు ఎక్కడ ? తింకింగ్ పవర్ ఎక్కడ మరి ?

సరే, మరి ప్రజా స్వామ్యం గుత్తాధి 'పైత్యం' కాదు అనుకుంటే , మరి దేశం ఎప్పుడో ఈ 'గుట్టా' ధి పైత్యం నించి విడివడి
ముందంజ వేసి ఉండాలి కదా !

అబ్బా అన్నీ ప్రశ్నలే ! జవాబు లెక్కడ మరి ?

ఏమిటో పొద్దస్తే ఈ   భేషజం !

"జిలేబి టపా కట్టి కిచను కెళ్ళి కూసింత కాఫీ నీళ్ళు నా ముఖాన పడెయ్య కూడదు ?" అయ్యరు వెనుక నించి  'హోమ్' కారం !
కూసింత నిదానించి టపా రాద్దా మన్నా సమయం లేకుండా పోయిందేమి మరి బీలేజీ జిలేబి ???

చీర్స్ సహిత
జిలేబి (బీలేజీ)

Friday, January 10, 2014

మై 'ఆమ్' జిలేబి హూ !!


ఈ మధ్య మన కేజ్రివాల్ గారు ఏ ఏ పీ పార్టీ తరపున డిల్లీ అసెంబ్లీ లో ఓ అర్ధ గంట పాటు మాట్లాడేరు

ఆ సందర్భం లో మనమంతా ఏక్ దమ్ ఆమ్ ఆద్మీ అని వారు చెప్పేరు

ఆమ్ ఆద్మీ అనబడు బేచారా మానవునికి మరో మారు వీరిచ్చిన సరికొత్త నిర్వచనం - 'ఈమాన్దారీ' - అంటే నిజాయితీ గలిగిన  మానవుడు . వాడు ధనవంతుడు అవ్వచ్చు బికారీ అవ్వచ్చు - మతలబ్ నహీ - ఈమాన్దారీ తో జీవిస్తే ఆమ్ ఆద్మీ
అదే ఇక బె- ఈమాన్దారీ మానవుడు ఫక్తు ఆమ్ ఆద్మీ కాదు .

కాబట్టి మమంతా ఆమ్ జిలేబి లం  అని నా ఉవాచ !

జిలేబీ ఫ్రెష్ గా ఉంటే నోటికి రుచి .

ఓల్డ్ జిలేబి ఈజ్ నో గుడ్ టు ఈట్ !

అట్లా మనమంతా ఫ్రెష్ గా ప్రతి రోజూ టపాలు గట్రా రాస్తూ కూసింత కామెంట్ల తో ఎవర్ ఫ్రెష్ గా ఎవర్ గ్రీన్ గా ఉంటున్నాం కాబట్టి మనం అసలైన సిసలైన ఆమ్ జిలేబీ లము !!


సో, నేటి ఈ టపా 'ఆమ్' జిలేబీ లందరికీ అని తెలియ జేసుకుంటూ ...


చీర్స్ సహిత

జిలేబి





 

Wednesday, January 8, 2014

బ్లాగని బ్లాగిణి బ్లాగరుని గ్రక్కున విడువ వలె గదవే జిలేబి !


రాసిన చదువని టపా

 కామెంటిన నప్పని కంటెంటు

'బ్లోగిల్లు ' చేరని

బ్లాగరు - బ్లాగిణి

బ్లాగని బ్లాగిణి బ్లాగరుని

గ్రక్కున విడువ వలె 

గదవే జిలేబి.

చీర్స్

జిలేబి.
 
నూతన సంవత్సర 
లేట్ శుభాకాంక్షలతో 
ఒన్స్ అగైన్ యువర్ 
ట్రూ లీ 
జిలేబి 

Saturday, December 14, 2013

హారం మూత బడ్డాక అస్సలు టపాలు చదివేదానికి మార్గమే తెలీటం లేదు !


ఏతా వాతా చర్విత చర్వణం . అసలు మనం ఒకదానికి అలవాటు పడిపోతే ఆ అలవాటు వేరే బాహ్య స్థితుల మీద ఆధార పడి ఉంటే , ఆ బాహ్య పరిస్థితి లో మార్పు వస్తే అస్సలు మనకు చేయీ కాలూ ఆడదని మరో మారు గుర్తుకు తెచ్చింది ఈ మధ్య హారం డమాల్ డమాల్ క్లోజ్ డౌన్ షో !

హారం మొత్తం మీద మన జీవన శైలి లో తెలుగు బ్లాగు రీడింగ్ కి అంత గా ఐక్యమై పోవడమే మరి కారణం ఏమిటో !

ఏదో పొద్దున్న లేచి హారం లో ముఖం పెట్టి ఓ పది టపాలు లబ లబా చదివేసి, ఓస్ మాకు మాత్రం తెలీదా ఏమిటి అని మరో పదిహేను కామెంటు మెతుకులు పారబోసి హమ్మయ్య అని మనమూ ఓ టపా కొట్టి అవ్వాల్టి కార్య క్రమా లలో పడడం అలవాటై పోయి ఒక నెల ముందు మూత బడిన హారం తో అగ్రిగేటర్ విలువలు తెలిసి వచ్చేయి ! దాంతో బాటు, మన వీక్ నెస్ కూడాను !

అంటే అలవాటు బడ్డ ప్రాణం టపాలు చదవల లేక ఉంటుందా ? ఎదో అట్లా ఒకటీ రెండు టపాలు చదివి ఈ మధ్య సంతోష పడడం సామాన్యమై పోయింది !
ఏమోయ్, భాస్కర రామి రెడ్డి హారాన్ని మూత బెట్టేవు అని అడుగుదా మనకుంటే అసలు మా రెడ్డి గారు ఆజా పజా లేదాయే మరి ?

ఇంతకీ భాస్కరా , హారం ఎప్పుడు మళ్ళీ హా, రమ్ గా అవతరించును ?


చీర్స్
జిలేబి

Saturday, December 7, 2013

A peep into covered Call Option Strategy on Andhra Bank

Covered Call Option Strategy on Andhra Bank

Andhra Bank is quoting around 62.50 per stock.

The option lot is 4000 shares. This would mean an out lay of about 2.5 lakhs for a 4000 shares to buy.

Assuming we bought this Stock we would have invested 2.5 lakhs.

Is there any good strategy available for us to get some returns on this investment ?

The December 2013 Call option of 65 Rs of Andhra Bank is quoting around 1.35 Rs. If we short a Call option of Rs.65 @ Rs.1.35 we collect a premium of about Rs.5000/-

Assuming the stock closes any where above 66.35  Rs. we would get maximum profit of 66.35 - 62.5 = Approximately 16,000/- Rs. (on an outlay of Rs.2.5 lakh for one month funds lay out).

If the stock closes at 65 We get premium collected 5,000/- + stock appreciation of 2.5*4000 = 10,000/ Rs.

Looks quite attractive is not it ?

What if our stock moves below 62.50 ? Because of premium coverage of Rs.1.35 we get covered loss of stock value up to 62.5-1.35 = 61.15 Rs approx. This would mean still a better deal for it would make us having bought the stock at 61.15 Rs.

So let us watch this stock movement for December 2013.

There is another strategy that could be played as well.

Assume we are happy to buy Andhra Bank Stock at 62.50. We can sell the put option of 62.50 which is quoting around 2.5 Rs per stock and collect 2.5Rs.*10,000/- premium

At the month end option expiry if the stock does not go below 62.50 we have got Rs.10,000/-

Assuming it had gone to 60.00, we can still buy it at 60.00 stock. which would mean we pay out Rs.10,000/- collected and are able to buy the stock at a lower price.

Hope you enjoyed reading this article.

Cheers

Zilebi

Friday, December 6, 2013

'సమ' వేదం !

 
ఏవం స్వ చిత్తే స్వత ఏవ సిద్ధ 
ఆత్మ ప్రియొర్థొ భగవాన్ అనంతః 
తం నిర్వ్రుతో నియథార్థొ భజేత్ 
సంసార హేతు ప్రమాశ్చ యత్ర !
 
కైటభారి భజన గలిగి ఉండని వాడు ,
గాలి లోననుండి, కదలు శవము 
కమలనాభుని పదము గనని వాని బతుకు 
పసిడికాయలోని ప్రాణి బతుకు  !
 
కామింపకయును సర్వము 
గామించియునైన ముక్తి  గామించ తగన్ 
లో మించి పరమ పురుషుని 
నేమించి భజించు దత్వనిపుణుం డధిపా !
 
 
(శ్రీమద్భాగవతం ద్వితీయ స్కంధం )
 
శుభోదయం 
జిలేబి 

Thursday, December 5, 2013

సూరీడు - ఆకసాన పక్షి

సూరీడు - ఆకసాన  పక్షి 
 
ఆకసాన మేఘాల మాటు న 
సూరీడు కనిపించీ కనిపించక
చాటు మాటై ఉంటే 
ఆకసం సువర్ణ మయమై 
అద్భుతం గా ఉంది 
 
పక్షి ఆకసాన ఎగురుతూ 
ఆ సువర్ణం అంతా తనదే 
అనుకుని మురిసి పోయి 
గిరికీలు  కొడుతోంది !
 
సూరీడు చటుక్కున మబ్బుల నించి 
బయట పడ్డాడు - మేఘం మాయమయ్యింది 
 
సుర్రుమన్న వేడి తగలడం తో 
తలెత్తి చూసింది పక్షి 
 
ఆకసాన ఫెడేల్మని సూరీడు !
సువర్ణం మటుమాయం !!
 
 
శుభోదయం 
జిలేబి 
 

Sunday, December 1, 2013

Capturing Theta - A Delta Neutral Theta Decay Strategy - Experimentation

Capturing Theta - A Delta Neutral Theta Decay Strategy - Experimentation

This experiment is recorded for the purposes of checking the principle of capturing theta decay if possible by making a Delta neutral strategy.

The experimental stock taken up for this purpose is YES Bank which is trading around Rs.368 per stock as of close 29th Nov 2013 (November month end close).

The various Option Geeks for this Stock are observed as below for a 360 PUT and a 380 Call for  December 2013 Option expiry


YESBAN : Quoting around Rs.368 as of close of November 29th 2013:


STRIKEPUT/CALLOPT-PRICEVolatilityDeltaThetaGammaVega 
360PUT114.451.82-0.38-0.330.010.37
380CALL16.6552.790.46-0.460.010.38
  31.05104.610.08-0.790.020.75


By writing a 360 PUT and a 380 call we gain a Theta of 80 paise approximately per day.

The above strategy has a Delta of 8 paise that means for every 1 Rs movement the option price combined will move by 8 paise and will simultaneously be losing 80 paise per day as theta .

This means as well a stock movement of Rs.10 on either will get nullified by decaying equivalent theta. (A 10 Rs movement would give 80 paise Delta which gets nullified by a decaying theta of 80 paise--> Is this statement correct to say?)


Assuming we executed this on 2nd December 2013, as Delta is almost neutral, by 10 days down the line ie., on 12th December 2013 ( Thursday) the option price should fall by 80 paise * 10 days ie., both put to gether will lose 8 Rs.

This means selling the above strategy on 2nd December 2013 at Rs.31 we should be buying back it at Rs. 23 (31-8 = 23 Rs) per stock on 12th December 2013 .

This would leave us a profit of Rs. 8 per stock which is for a lot of 500 stock Rs.4000/-

So this article is written down here to see update on 12th Nov 2013 how it works out.


cheers
zilebi

Friday, November 29, 2013

తెలుగు ఛందస్సు - 2



తెలుగు ఛందస్సు - 1

తెలుగు ఛందస్సు - 101


(ఆంగ్ల పద జాలం లో ఉన్న సైటు: - తెలుగులో లేఖిని సహాయం తో - రామకృష్ణ గారి సులువైన పధ్ధతి విశదీకరణ కి అబ్బుర పడుతూ --- జిలేబి )


వృత్తాలు


ఉత్పలమాల

ఈ ఉత్పలమాల వృత్తం నడక ఇలా ఉంటుంది:

"తానన తాన తా న తన తానన తానన తాన తాన తా"
 |____ యతి మైత్రి ____|  10 వ అక్షరం తో

దీనిని మూడు మూడు అక్షరాలుగా విభజించి గణాలు గుర్తిస్తే

 భ            ర            న            భ       భ         ర           వ
U I I     U I U     I  I  I      U  I I   U I I      U I U       I U
తా నన  తాన తా    న త న    తానన   తానన    తాన తా   న తా

అంటే

ఉత్పలమాల వృత్తంలో "భ ర న భ భ ర వ" గణాలు వస్తాయి
10 వ అక్షరం తో యతి మైత్రి అని చెప్పవచ్చు.

ఉదా:

(దీనిని - మీకు తెలిసిన ఇతర ఉత్పలమాల పద్యాలను - పైన చెప్పిన
 నడక తీరులో చదవటం అలవాటు చేసుకొంటే పద్యాలు ఏ వృత్తానికి
 చెందినవో గుర్తించటం, పద్యం కంఠస్థం చేయటం, రాయటం
 సులువవుతుంది)

తొండము నేక దంతమును తోరపు బొజ్జయు వామ హస్తమున్
మెండుగ మ్రోయు గజ్జెలును మెల్లని చూపులు మందహాసమున్
కొండొక గుజ్జు రూపమున కోరిన విద్యలకెల్ల నొజ్జవై
యుండెడి పార్వతీ తనయ యోయి గణాధిప నీకు మ్రొక్కెదన్



పై పద్యంలో మొదటి పాదాన్ని ఉత్పలమాలకి సూచించిన నడక ప్రకారం
కొంచెం విడ దీసి రాస్తే:

తానన    తానతా  న త న   తానన   తానన   తాన తా  న తా
తొండము నేక దం తమును తోరపు  బొజ్జయు వామహ  స్త మున్


చూశారా ఈ పద్యంలో పదాల అల్లిక మనం రాసుకున్న నడకకి ఎంత
దగ్గరగా ఉందో?!

(ఈ పద్యం ఉదాహరణగా తీసుకోవడానికి ఇదొక
కారణం!) అన్ని పద్యాల్లో ఇంత దగ్గర కలయిక ఉండకపోవచ్చు.
ఈ పద్యంలోనే నాలుగో పాదం చూడండి:

తానన    తానతా    న నన       తానన    తానన  తానతా    న   తా
యుండెడి పార్వతీ   తనయ    యోయిగ  ణాధిప  నీకుమ్రొ   క్కె దన్


పదాల విరుపు కొంచెం అసహజంగా ఉంటుంది.

అయినా పద్యాల నడక
పట్టుబడాలంటే కొంత కాలం పద్యాలని ఇలా చదవక తప్పదు.

నడక కొంత పట్టు చిక్కాక ఇలా విరవకుండానే పద్యాన్ని చదవచ్చు.

ఇంకో గమనించ దగ్గ విశేషం ఏమిటంటే, మనం రాసుకొన్న నడకలో,
రెండో సారి "తానన" వచ్చే ముందు కొంచెం pause వచ్చి "తానన"
తాళంలో దెబ్బ లాగా మంచి ఊపుతో వస్తుంది.

ఈ తానన లో "తా" యతి స్థానం కావటం యాదృచ్ఛికం కాదు.

చెప్పొచ్చేదేమిటంటే పద్యాన్ని మనం
రాసుకున్న నడకలో చదివితే యతి స్థానం దానంతటదే తెలుస్తుంది

- అక్షరాలు లెక్కేసుకోవలసిన పని లేదు.

ఇప్పుడు formal గా గణవిభజన చేసి చూద్దాం:
    భ    ర      న    భ    భ     ర      వ
 U I I |   U I  U |   I I I|  U I I |   U I I  |U  I   U|  I U
కొండొక    గుజ్జు రూ పమున కోరిన   విద్యల    కెల్ల నొ      జ్జవై

"ద్విత్వం / సం యుక్తం  ముందర అక్షరాలను గురువు చేస్తాయి"

అనే సూత్రం వల్ల "గుజ్జు", "విద్య", "కెల్ల", "నొజ్జ"  లను
U I గా గుర్తు పెట్టాము.

ప్రాస అన్ని పాదాలలోనూ బిందు పూర్వక "డ"  సరిపోయింది.

యతి : 1వ అక్షరం "కొం" - "కో" 10వ అక్షరం సరిపోయింది.

చదువరులు అన్ని పాదాలనూ ఇలాగే విభజించి సరి చూసుకోవచ్చు.
నడక ప్రకారం చదువుతూ యతి స్థానాన్ని గుర్తించడం, పద్యంలో
అన్ని గణాలూ సరిగా కుదిరిందీ లేనిదీ కనిపెట్టటం సాధన చేయాలి.
పద్యంలో అక్కడక్కడా అక్షరాలని వదిలి ఎక్కడ పద్యం నడక
తప్పిందీ గుర్తించడం పద్య నడక అలవడటంలో మంచి సాధననిస్తుంది.


(సశేషం)

Wednesday, November 27, 2013

తెలుగు ఛందస్సు - 1

తెలుగు ఛందస్సు - 101

(ఆంగ్ల పద జాలం లో ఉన్న సైటు: - తెలుగులో లేఖిని సహాయం తో - రామకృష్ణ గారి సులువైన పధ్ధతి విశదీకరణ కి అబ్బుర పడుతూ --- జిలేబి )


కొంత కవితావేశం కలిగి, పద్యాలు రాయాలనుకొంటున్న మా చెల్లెలు, తనకు
తెలుగు ఛందస్సు వివరిస్తూ ఉత్తరం రాయమంది.  నాకు గుర్తున్నంత వరకు
ఛందస్సు సూత్రాలని, నేను పద్యాల నడక నేర్చుకొన్న తీరునూ, సమ్మిళితం
చేసి ఒక చిన్న వ్యాసం రాయాలన్న నా చిరకాల కోరిక ఇలా తీరింది.
 ఇది రాయటంలో మొత్తంగా నా జ్ఞాపకశక్తి పైనే ఆధారపడ్డాను. అందువల్ల
ఇందులో కొన్ని తప్పులు దొర్లి ఉండ వచ్చు. అయినా, ఉన్న తప్పులు "యతి మైత్రి
వర్గాలు", "కంద పద్యం సూత్రాలు" అనే అంశాల్లోనే అని నా నమ్మకం. మీకు ఈ
వ్యాసంలో కనిపించిన దోషాలు, ముద్రా రాక్షసాలు సహృదయతతో నాకు
తెలియ పరిస్తే, దిద్దుకుంటాను.
ఇట్లు
భవదీయుడు
S. రామకృష్ణ
(rsanka@usa.net)

----------

లఘువు:

ఏక మాత్రా కాలంలో ఉచ్చరించ బడేది లఘువు. దీని గుర్తు "I".
         సాధారణంగా హ్రస్వాలు లఘువులవుతాయి.
               I    I    I      I
     ఉదా:  త, న,  ద్వి,  క్ల

గురువు:

ద్వి మాత్రా కాలంలో ఉచ్చరించ బడేది గురువు. దీని గుర్తు "U".
        సాధారణంగా దీర్ఘాలు గురువులవుతాయి.
              U   U   U   U   U
    ఉదా:  కో,  సం,  కై,  లా, యెల్


గురు, లఘు నిర్ణయం చేసేటప్పుడు సాధారణంగా పై ఉదాహరణలలో
చూపి నట్టు అక్షరాల పైన వాటి గుర్తులుంచుతారు.

సంయుక్తాక్షరాలు (ఉదా: త్ర, క్లు వంటివి), ద్విత్వాలు (ఉదా: త్త, ప్పు వంటివి)
ముందు వున్న అక్షరాన్ని గురువును చేస్తాయి.


ఉదా: 

"మిత్ర" అనే పదంలో విడిగా చూస్తే "మి" ని లఘువుగా గుర్తించినా
"త్ర" అనే సం యుక్తాక్షరం ముందు ఉండటం వలన అది గురువవుతుంది.

అలాగే "తప్పు" అనే పదంలో "ప్పు" అనే ద్విత్వాక్షరం ముందు ఉండటం
వలన "త" గురువు అవుతుంది.

ఈ సూత్రానికి కారణం "మిత్ర", "తప్పు" అనే పదాలను ఉచ్చరించేటప్పుడు
"మిత్ ర", "తప్ పు" గా వినిపించటం కావచ్చు.
                UI     UI  
అందువల్ల  మిత్ర   తప్పు  ఇట్లా గుర్తించవచ్చు


గణాలు:

ప్రతి పద్య రీతికీ ఒక విశిష్టమైన లయ వుంటుంది. ఆ లయను గురువు,
లఘువుల pattern తో సూచించ వచ్చు. అయితే ఈ లయను సులభంగా
సూచించటం కోసం కొన్ని సామాన్యమైన గురువు, లఘువు combinations
ని "గణాలు"గా ఏర్పరచారు. సాధారణంగా ఒక గణంలో మూడు అక్షరాలు వుంటాయి.

     య:  I U U   భ:  U I I   వ :  I U (దీనిని లగం అని కూడా అంటారు)
       ర:  U I U    జ:  I U I   హ :  U I
       త:  U U I    స:  I I U   ల :  I
       మ:  U U U    న:  I I I   గ :  U

ఈ గణాలని గుర్తు పెట్టుకోవడానికి రెండు చిట్కాలున్నాయి.

1. ఈ నాలుగు సూత్రాలని కంఠస్థం చెయ్యండి:
      అ) ఆది మధ్య అంత్య లఘువులు - య ర త - లు
     ఆ) ఆది మధ్య అంత్య గురువులు - భ జ స - లు
      ఇ) సర్వ లఘువు - న - గణం
     ఈ) సర్వ గురువు - మ - గణం

     మొదటి రెండు సూత్రాలను ఇలా అన్వయించుకోవాలి:

             ఆది లఘువు    య  గణం : I U U
   (అంటే మొదటి అక్షరం లఘువు - మిగతా రెండూ గురువులని అర్థం)
          మధ్య లఘువు    ర  గణం :  U I U
           అంత్య లఘువు    త  గణం :  U U I
     అలాగే
             ఆది గురువు     భ గణం :  U I I
          మధ్య గురువు     జ  గణం :  I U I
           అంత్య గురువు     స  గణం :  I I U


2. ఇంకొక పద్ధతి ఏమిటంటే

 "య మా తా రా జ భా న స ల గం"
   అనే phrase ని కంఠస్థం చెయ్యటం.

ఇందులో ఇప్పుడు ఏ గణం కావాలంటే ఆ అక్షరం దగ్గర మొదలు పెట్టి
మూడు అక్షరాలను తీసుకొని లఘువు గురువులు గుర్తించాలి.

ఉదా:    య గణం :  "య మా తా"   అంటే   I U U
అలాగే     స గణం :  "స ల గం"           అంటే    I I U

మీకు ఏ పద్ధతి తేలికగా అనిపిస్తే ఆ పద్ధతిని అనుసరించ వచ్చు.


 యతి - ప్రాస:

తెలుగు కావ్యాలలో ఉపయోగించే పద్య రీతుల్లో చాలా వరకు సంస్కృతం
నుంచి దిగుమతి చేసుకొన్న వృత్త రీతులే. "ఉత్పలమాల", "చంపకమాల",
"మత్తేభం", "శార్దూలం" వీటిలో ప్రముఖమైనవి.  అయితే తెలుగుకు
ప్రత్యేకమైన పద్య రీతులు లేక పోలేదు. అచ్చంగా తెలుగుకు చెందినవి
"కందం", "సీసం", "గీత పద్యాలు : తేటగీతి - ఆటవెలది". 

అయితే ఇలా సంస్కృతం నుండి గ్రహించిన వృత్తాలను కూడా, తెలుగు తన
ప్రత్యేకతలను  ఆపాదించే స్వీకరించింది. సంస్కృత వృత్తాలకు తెలుగు
చేర్చిన విశేషాలు "యతి", "ప్రాస" నియమాలు. 

యతి:

యతి అంటే విరామం అని అర్థం. లయబద్ధమైన పద్య నడకలో సహజంగా
వచ్చే pause (విరామం) ని యతి స్థానం అంటారు.


తెలుగు పద్యాలలో ఈ యతి
స్థానంలో ఉండే అక్షరం పాదం మొదటి అక్షరంతో "యతి మైత్రి" లో
ఉండాలనేది నియమం. 

ఈ క్రింది అక్షర వర్గాలలో ఒక వర్గంలోని అన్ని అక్షరాలూ పరస్పరం
యతి మైత్రిలో ఉంటాయి.
1. అ, ఆ, ఐ, ఔ, హ, య, అం, అః
2. ఇ, ఈ, ఎ, ఏ, ఋ
3. ఉ, ఊ, ఒ, ఓ
4. క, ఖ, గ, ఘ, ఞ, క్ష
5. చ, ఛ, జ, ఝ, శ, ష, స, ఙ
6. ట, ఠ, డ, ఢ, ణ
7. త, థ, ద, ధ, న
8. ప, ఫ, బ, భ, మ, వ
9.  ణ, న
10. ర, ఱ, ల, ళ

హల్లుల యతి మైత్రి పాటించేటప్పుడు వాటితో కూడిన అచ్చులకు కూడా యతి
మైత్రి పాటించాలి. అంటే: "చ",  "జ"  ఒకే యతి మైత్రి వర్గంలో ఉన్నా
"చ" కి "జి" తో మైత్రి కుదరదు.

సంయుక్తాక్షరాలు వచ్చిన చోట, యతి కోసం ఏ అక్షరాన్నైనా గణించవచ్చు.
ఉదా: "క్రొ" మొదటి అక్షరం అనుకోండి. యతి మైత్రి కోసం దీన్ని "కొ" గా
గానీ "రొ" గా గానీ భావించ వచ్చు.

ప్రాస:

పద్య పాదంలోని రెండో అక్షరాన్ని ప్రాసాక్షరం అంటారు. తెలుగులో వృత్తాలలో,
కంద పద్యంలో అన్ని పాదాలలో ప్రాసాక్షరం ఒక్కటే ఉండాలనేది నియమం.
ప్రాసాక్షరం అన్ని పాదాలలోనూ ఒకే గుణింతంలో ఉండనక్కరలేదు.

ముందు ముందు వివరించబోయే పద్యరీతుల ఉదాహరణలలో ఈ నియమాలను
గమనించ వచ్చు.  

(సశేషం)